Brief aan Lijsttrekker – Een stemverklaring

Geschreven daags voor de GemeenteRaads-verkiezingen 2022 aan een lijsttrekker van een lokale politieke partij, n.a.v. een gesprek over een standpunt van de afdeling.

Onderstaande reactie vond ik het delen waard, omdat ik denk dat we een beetje aan het afdrijven zijn van de samenleving die we willen en denken te hebben. De polder is dood en wereldwijd ontstaan nieuwe verhoudingen. Er is een structurele toename in politieke segmentatie en maatschappelijke polarisatie en ik denk dat deze met elkaar te maken hebben. We brokkelen zeg maar langzaam maar zeker af.

Ik heb de reactie geanonimiseerd, omdat het niet om poppetjes of partijen gaat. Ik hecht er belang aan te benadrukken dat zowel onderstaande brief alswel mijn uiteindelijke stem beide één van hoop en mogelijkheden zijn. Hoop op vertrouwen in het woord en de medemens en mogelijkheden om raakvlakken te vinden om daar weer vorm aan te geven. Zoiets. Wat mij betreft in ieder geval opening voor een goed gesprek; een handschoen die ik graag zou (helpen) oppakken.

Na een weekje bijkomen van de verkiezingsrush is het zaak om de bokshandschoenen te begraven en met elkaar te bespreken hoe we ons land weer een beetje smoel gaan geven; want wat kijkt Nederland zuur momenteel. En aangezien Mariska Kret bij Lubach wist te vertellen dat we onze emoties spiegelen, lijkt me dat het weer tijd wordt voor een glimlach en een knikje.

Mijn voorkeur voor de vergadertafel en stamtafel (iedere stem maakt geluid en is iets waard) staat op mijn stemformulier en is hieronder onderbouwd.

Brief aan lijsttrekker

Hi [L.S.],
Ik zou je nog een berichtje terug sturen n.a.v. de link die je me hebt opgestuurd. Even een disclaimer vooraf: ik luister vaak eerst op een procesmatige manier (voor mezelf om te analyseren waar ik nu eigenlijk naar luister) en plot later pas de inhoud. Zo ben ik getraind, zo train ik en ik kan eigenlijk ook niet anders ?. Ik hanteer daarbij het adagium; wanneer het proces al niet goed is, kun je de inhoud niet vertrouwen.

Ik heb het interview geluisterd (discussie twee partijen nav GR2022, red.) en hoor eigenlijk hetzelfde als wat ik elders denk te horen:
Twee partijen die van beide kanten niet naar elkaars intenties kijken (de waarden, levensbeschouwing, belangen), maar elkaar op normen (verkiezingsprogramma’s) bestrijden en daardoor het echte gesprek niet meer aangaan en geen echte vragen stellen. Het is vooral zenden en minder verbinden.  En als je elkaar wilt overzenden, dan moet het volume omhoog, ergo een route voor polarisatie en uiteindelijk uitsluiting (los van de inhoud dus). Zo is het spel nu eenmaal geworden (helaas). Dat neemt soms enge vormen aan (van beide kanten), alleen is de democratische machtsverhouding nog scheef, dus voelt niet iedereen dat zo. De bubbels bieden vooralsnog voldoende bescherming. Maar de panelen zijn aan het schuiven, gezien de versplintering op alle flanken (nationaal en dat heeft lokale gevolgen). Terug in het hier en nu: dat begint dus ergens en je moet iets met elkaar, niet tegen elkaar.
 
Ik heb eergisteren nog een interessante gedachtenwisseling gehad met [oud docent] (je wel bekend denk ik) over zienswijzen, waarden en normen. Staat wel ergens op m’n tijdlijn. Komt erop neer dat wanneer je elkaars normen filtert door het eigen waardenpatroon (het frame waarin je leeft) je tot volledig kloppende, maar niet werkende conclusies kan komen ?. In jargon: Niet voldoende geïnformeerde beslissingen van beide frames die niet tot een voldoende representatief beleidsstandpunt leiden, maar tot, wat ik noem, speculeren op dagkoersen (een alles-of-niets of one-size-fits-all benadering). Voor sommigen een oorzaak van afhaken. En dat proces is het afgelopen decennium onder Rutte een soort van ‘messy’ geworden met veel verschillende soorten slachtoffers.
Dit is een routine waarbij er in de beleidsuitvoering geen ruimte meer is voor uitzonderingen, dus minderheden (van welke kleur, vorm of smaak dan ook) en dat wordt nog eens versterkt door de verregaande digitalisering. Arjan Widlak heeft daar een mooi boek over geschreven (volwassen digitale overheid). En het jammere is dat er ook mensen afhaken die eigenlijk alleen maar afgevallen zijn. Geen eigen keuze dus, maar eigenlijk een gevolg van de inperking van rechten en vrijheden. En daar gaat het huidig politiek discours te veel in mee (omdat het op korte termijn succes oplevert?). Op lange termijn kennen we de gevolgen (ik noem dit kabinet niet voor niets ‘skelettenkabinet’; dat probleem moet allereerst onderkend worden).

Deze routine kan denk ik onderbroken worden door besluitvormingsprocessen transparant te maken (de WOO) en onderdeel van de politieke discussie te maken: wie mag waarover in welke mate meepraten en beslissen. Da’s meestal de saaie kant van de discussie welke tot gevolg heeft dat je een deel van de invloed op jouw standpunten uit handen geeft en die is tricky voor dagkoersen. Aansluiting zoeken kost iets en is iets voor nodig (geven en nemen ipv krijgen en afstaan), maar op lange termijn de meest democratische insteek. En de grap is: dit kunnen we (‘wir schaffen das’, volgens de woorden van ‘Klaver’, die deze plank momenteel echt heel hard aan het misslaan is). Zo lang we dit niet doen hebben we geen informatiepositie op basis waarvan we wie dan ook kunnen uitsluiten. De bewijslast waar je over spreekt is of niet actueel, of niet voldoende onderbouwd, omdat er een hele stapel ruis (en bias) op ligt. -> de WOO dus! Ik begrijp ook niet heel goed waarom dit niet bizar hoog op de politieke agenda staat (of misschien begrijp ik het wel, maar snap ik het niet :). Anyway…

Zo lang de kieswijzer me vertelt dat mijn voorkeurspartijen zo ongeveer het hele politieke spectrum bestrijken en individueel niet boven de 50% uitkomen verblijf ik denk ik voorlopig maar in het politiek agnostisch kamp. Ik denk echt dat (na de verkiezingen dan maar) alle partijen met elkaar om tafel moeten om te kijken hoe je de belangen van alle partijen het best kunt behartigen; de wil van de meerderheid met inachtneming van die van de minderheden zeg maar.  De spelregels bevinden zich momenteel op een glijdende schaal en daarin past alleen een gepaste houding.

Wanneer je ervoor gaat zorgen dat de WOO hoog op de agenda komt, dan kan ik nog overwegen mijn agnostische stem te geven. Anders denk ik dat het stembiljet een hele kleurplaat wordt met alleen maar rode bolletjes.

Deze kwam vandaag in m’n tijdlijn en is wat dit betreft een heel relevant gesprek (met als slotsom ‘We moeten iedere keer weer bereid zijn in de andere mens een mens te zien!’):

Ik wil je in ieder geval erkennen voor de tijd en moeite die je hebt gestoken in een willekeurig voorbij komende kiezer. Dat waardeer ik. Ik hoop dat je iets met m’n invalshoek kunt. Mocht je daar nog eens over willen spiegelen, dan sta ik daar altijd graag voor open. Zo niet, dan begrijp ik dat wel, maar snap ik dat niet ?.

Ik wens je een fijne dag en hoop dat de uitslag recht doet aan de verhoudingen in de samenleving: we hebben wat te doen met elkaar de komende tijd!

Met vriendelijke groet,
Marcel

Delen is vermenigvuldigen!